THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN SA 8000

Bộ Tiêu Chuẩn SA 8000, viết tắt của Social Accountability 8000, là một bộ tiêu chuẩn quốc tế được thiết lập để đảm bảo điều kiện lao động công bằng và an toàn trong môi trường sản xuất. Áp dụng SA 8000 tại Việt Nam là một phần quan trọng trong nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống của công nhân và cộng đồng lao động trong quá trình phát triển kinh tế của đất nước. Hãy cùng ICB tìm hiểu thực trạng áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.

NHẬN THỨC VỀ SA 8000 LÀ GÌ?

SA 8000  (Social Accountability 8000) là tiêu chuẩn quốc tế gồm các khái niệm và tiêu chí đánh giá trách nhiệm xã hội đối với lao động trong tổ chức để đảm bảo quyền lợi cơ bản của người lao động. SA 8000 đặc biệt yêu cầu sự công khai trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội SA 8000 được xây dựng dựa trên:

• Công ước Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền.
• Các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO).
• Các quy chuẩn nhân quyền quốc tế.
• Luật lao động của nước sở tại.

Tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội SA là tiêu chuẩn được áp dụng trên phạm vi toàn cầu cho mọi tổ chức, bất kể quy mô và lĩnh vực. Mục đích của SA 8000 là thiết lập cơ chế bảo vệ những người lao động tạo ra sản phẩm cho một tổ chức và nằm trong sự kiểm soát và ảnh hưởng của tổ chức đó. Tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội SA 8000:2014 là phiên bản mới nhất hiện nay sau các phiên bản 2001, 2004 và 2008.

Xem thêm bài viết: SA 8000 LÀ GÌ? QUY TRÌNH CHỨNG NHẬN SA 8000 CHO DOANH NGHIỆP

THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN SA 8000 TRÊN TOÀN CẦU

a. Sự nhận thức và ý thức:

Nhận thức về tầm quan trọng của tiêu chuẩn SA 8000 đã tăng cao trên toàn cầu, đặc biệt là trong ngành công nghiệp sản xuất và dịch vụ.

Một số doanh nghiệp lớn đã chấp nhận và thực hiện tiêu chuẩn này như một phần của cam kết về bảo vệ quyền lợi của nhân viên và tạo ra môi trường làm việc bền vững.

b. Thách thức về tuân thủ:

Mặc dù có sự nhận thức tốt, nhưng việc tuân thủ tiêu chuẩn SA 8000 vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển.

Có những doanh nghiệp vẫn chưa hiểu rõ hoặc chưa cam kết đầy đủ để tuân thủ SA 8000, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

c. Giám sát và tuân thủ:

Giám sát và tuân thủ tiêu chuẩn SA 8000 đòi hỏi sự đầu tư lớn từ các tổ chức kiểm định và cơ quan chính phủ để đảm bảo rằng các doanh nghiệp thực sự tuân thủ và không chỉ là việc đáp ứng các yêu cầu trên giấy tờ.

Cần có hệ thống giám sát và phản hồi đầy đủ để đảm bảo rằng các doanh nghiệp duy trì và cải thiện việc thực hiện tiêu chuẩn này.

d. Mở rộng và đa dạng hóa:

Tiêu chuẩn SA 8000 cần mở rộng và đa dạng hóa để có thể áp dụng hiệu quả ở nhiều lĩnh vực công nghiệp và địa điểm trên toàn cầu.

Cần có sự cải tiến liên tục và tinh chỉnh để phản ánh các thách thức mới và xu hướng trong môi trường lao động toàn cầu.

e. Tầm nhìn tương lai:

Áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 trên toàn cầu không chỉ là một nghĩa vụ đạo đức mà còn là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự bền vững của kinh doanh.

Đối với những quốc gia đang phát triển, việc tuân thủ tiêu chuẩn này có thể giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và tăng cường phát triển kinh tế bền vững.

THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN SA 8000 TẠI VIỆT NAM

Tính đến thời điểm hiện tại, việc áp dụng SA 8000 tại Việt Nam đã có sự tiến triển đáng kể, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Một số điểm đáng chú ý về thực trạng này bao gồm:

a. Nhận thức và ý thức: Có sự nhận thức tăng cao về tầm quan trọng của việc áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 trong cả các doanh nghiệp và cộng đồng. Tuy nhiên, ý thức thực thi và tuân thủ vẫn còn hạn chế ở một số doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ và vừa.

b. Tuân thủ quy trình và thực hiện: Một số doanh nghiệp lớn và đa quốc gia đã thực hiện các biện pháp để tuân thủ SA 8000, bao gồm thiết lập chính sách lao động công bằng, tạo điều kiện làm việc an toàn và làm chủ thực hiện kiểm định và giám sát. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp nhỏ hơn vẫn chưa đủ điều kiện hoặc chưa chủ động trong việc thực hiện các biện pháp này.

c. Thách thức về giám sát và tuân thủ: Giám sát và tuân thủ vẫn là một thách thức đối với nhiều doanh nghiệp. Việc đảm bảo rằng các nhà máy và nhà cung cấp tuân thủ đúng các nguyên tắc của SA 8000 đòi hỏi sự đầu tư lớn vào quản lý chuỗi cung ứng và kiểm soát chất lượng lao động.

d. Cải thiện điều kiện lao động: Mặc dù đã có sự tiến triển, nhưng vẫn còn nhiều cơ sở sản xuất chưa đạt được các tiêu chuẩn của SA 8000 đặc biệt là ở các lĩnh vực lao động tay chân. Cải thiện điều kiện lao động không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ của chính phủ và các tổ chức xã hội.

e. Tầm nhìn tương lai: Việc áp dụng SA 8000 tại Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội cho sự phát triển bền vững của nền công nghiệp. Cần có sự hỗ trợ từ chính phủ, các tổ chức quốc tế và sự cam kết của các doanh nghiệp để thúc đẩy việc tuân thủ tiêu chuẩn này.

ĐIỀU KIỆN ĐỂ ÁP DỤNG

• Doanh nghiệp khi áp dụng SA 8000 phải đáp ứng các yêu cầu và phải nghiêm túc thực hiện. Để đạt được điều này cần phải có một quá trình áp dụng và thực hiện nghiêm ngặt. Tương tự như ISO 9001, ISO 14001, Hệ thống quản lý xã hội được xây dựng theo SA 8000 cũng được triển khai dựa trên chu trình PDCA (Plan – Do – Check – Act).
• Trước hết, doanh nghiệp cần có chính sách xã hội đáp ứng những điều kiện làm việc của người lao động và yêu cầu, quy định của SA 8000; phải đáp ứng các quy định, luật pháp, khuyến nghị và thỏa thuận quốc tế; các chính sách xã hội phải được văn bản hóa để áp dụng, phổ biến trong nội bộ, bên ngoài hoặc trong cộng đồng khi có thể; phải cam kết cải tiến liên tục.
• Đại diện quản lý phải là người có thể đảm bảo rằng các yêu cầu của Tiêu chuẩn SA 8000 được đáp ứng. Người đại diện tiêu chuẩn SA 8000 là người không phải là người quản lý đóng vai trò trao đổi thông tin, điểm tiếp xúc giữa lãnh đạo và nhân viên trong toàn doanh nghiệp.
• Doanh nghiệp phải lập kế hoạch cụ thể, đảm bảo hiểu rõ các yêu cầu của Tiêu chuẩn SA 8000. Để có kế hoạch triển khai, doanh nghiệp phải đảm bảo:

– Xác định được rõ vai trò, quyền hạn và trách nhiệm.

– Đào tạo công nhân mới hoặc công nhân tạm thời khi tuyển dụng.

– Thường xuyên đào tạo công nhân hiện có.

– Thường xuyên tổ chức một vài khóa đào tạo để nâng cao nhận thức.

Việc áp dụng Hệ thống quản trị xã hội đòi hỏi phải giám sát liên tục để đảm bảo rằng hệ thống luôn đáp ứng các yêu cầu của Tiêu chuẩn SA 8000. Do đó, các doanh nghiệp phải phát triển và duy trì các thủ tục. theo yêu cầu của tiêu chuẩn như: lưu giữ hồ sơ cam kết thực hiện trách nhiệm xã hội của nhà cung cấp; cam kết tham gia hoạt động giám sát khi được yêu cầu; phát hiện sự không phù hợp; thông báo cho nhà cung cấp và nhà thầu phụ về những thay đổi.

• Khi chưa đạt yêu cầu của tiêu chuẩn, doanh nghiệp phải có biện pháp khắc phục ngay, đồng thời nhanh chóng tìm ra nguyên nhân và bố trí nguồn lực để thực hiện. Doanh nghiệp phải điều tra tất cả các nguyên nhân bên trong và bên ngoài liên quan đến sự không phù hợp. Nghiêm cấm mọi hành động chống lại người lao động báo cáo sự không phù hợp.
• Công tác rà soát của lãnh đạo phải được thực hiện một cách hệ thống và định kỳ dựa trên kết quả rà soát, đánh giá nội bộ nhằm đảm bảo hệ thống SMS luôn được duy trì và hoạt động hiệu quả.
• Doanh nghiệp phải thiết lập quy trình trao đổi thông tin với bên thứ ba về kết quả đánh giá, kiểm tra, giám sát dữ liệu thực hiện tiêu chuẩn. Tùy theo tính chất và quy mô của doanh nghiệp, các thông tin này có thể được thông báo cho các thành viên của doanh nghiệp.
• Hồ sơ liên quan đến việc áp dụng tiêu chuẩn cần được lưu giữ để tạo điều kiện chứng minh hiệu suất phù hợp với tiêu chuẩn, làm cơ sở cho chứng nhận của bên thứ ba.

NHỮNG KHÓ KHĂN KHI ÁP DỤNG SA 8000 TẠI VIỆT NAM

Việc áp dụng Tiêu Chuẩn SA 8000 tại Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức đặc biệt, mặc dù có tiềm năng và ý thức ngày càng tăng về việc cải thiện điều kiện lao động. Dưới đây là một số khó khăn chính:

• Nhận Thức và Ý Thức: Mặc dù có sự nhận thức tăng cao về tầm quan trọng của việc cải thiện điều kiện lao động, nhưng ý thức về việc tuân thủ SA 8000 vẫn còn hạn chế đối với một số doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận ra giá trị kinh tế và xã hội của việc tuân thủ tiêu chuẩn này.
• Tài Chính và Nhân Lực: Cài đặt và duy trì hệ thống quản lý tuân thủ SA 8000 đòi hỏi đầu tư tài chính và nhân lực đáng kể. Đối với nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, việc này có thể là một gánh nặng tài chính đáng kể.
• Quản Lý Chuỗi Cung Ứng: Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong ngành sản xuất, việc đảm bảo rằng các nhà cung cấp và nhà thầu phụ tuân thủ SA 8000 cũng là một thách thức lớn. Quản lý chuỗi cung ứng phức tạp và đôi khi không minh bạch làm cho việc đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn này trở nên khó khăn hơn.
• Hệ Thống Giám Sát và Tuân Thủ: Mặc dù có các cơ quan quản lý và giám sát, nhưng việc thực hiện kiểm định và giám sát tuân thủ SA 8000 vẫn gặp khó khăn. Sự thiếu hụt tài nguyên và khả năng quản lý yếu kém có thể dẫn đến việc không thực hiện đúng các biện pháp kiểm định và tuân thủ.
• Thay Đổi Văn Hóa Tổ Chức: Để thực sự thành công trong việc áp dụng SA 8000, cần phải có một sự thay đổi văn hóa tổ chức đáng kể. Điều này đòi hỏi sự cam kết từ tất cả các cấp bậc trong tổ chức, từ lãnh đạo cao cấp đến nhân viên cơ sở, để thúc đẩy các hành động và thái độ hỗ trợ việc tuân thủ tiêu chuẩn.
• Hội Nhập Toàn Cầu và Cạnh Tranh: Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đối diện với áp lực cạnh tranh toàn cầu, nơi mà việc tuân thủ các tiêu chuẩn xã hội và môi trường ngày càng trở nên quan trọng hơn. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến mất mát thị trường và uy tín doanh nghiệp.

Tóm lại, việc áp dụng SA 8000 tại Việt Nam không chỉ đòi hỏi nỗ lực từ các doanh nghiệp mà còn cần sự hỗ trợ và cam kết từ phía chính phủ, tổ chức xã hội và cộng đồng quốc tế để giúp đẩy mạnh quá trình cải thiện điều kiện lao động và xây dựng một môi trường lao động công bằng và an toàn hơn.

Và đó là những nội dung về THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN SA 8000 mà Chứng nhận Quốc tế ICB muốn chia sẻ tới bạn. Hi vọng những thông tin này sẽ giúp cho bạn cũng như tổ chức của mình áp dụng tiêu chuẩn này một cách có hiệu quả.

Mọi thắc mắc xin liên hệ tới sđt: 0912.958.536 hoặc Email thuhai292.icb@gmail.com để được hỗ trợ sớm nhất.

Chứng Nhận Quốc Tế ICB

Công ty Cổ phần Chứng nhận Quốc tế là tổ chức chứng nhận độc lập. ICB được chỉ định là tổ chức đánh giá các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và quá trình bởi: Cục An toàn Lao động – Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội; Bộ Xây dựng; Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Bộ Công thương… Với đội ngũ chuyên gia giỏi, uy tín, giàu kinh nghiệm, am hiểu kiến thức xã hội. ICB hoàn toàn đáp ứng nhu cầu cung cấp dịch vụ đánh giá chứng nhận sự phù hợp trên phạm vi toàn quốc.